اوراق تسهیلات مسکن چیست؟
اشخاصی که قصد دریافت وام مسکن دارند، باید به مدت یکسال مبلغی را نزد بانک سپرده گذاری کنند. اوراق تسهیلات مسکن (تسه یا تملی) راهکار جایگزین این سپرده است که امکان دریافت وام مسکن در زمان کوتاهی را فراهم می کند. در این روش متقاضیان به یکی از شعب کارگزاری ها برای افتتاح حساب مراجعه کرده و بعد از دریافت کد بورسی از طریق سامانه‌های معاملاتی، اوراق تسهیلات مسکن را خریداری می کنند.
فرآیندو خرید اوراق تسهیلات مسکن
دریافت وام و خرید مسکن از طریق خرید اوراق تسهیلات مسکن، مشتریان علاقمند به دریافت وام مسکن از طریق بانک طی فرآیند قانونی اعلام شده میبایست به مقدار مورد نیاز اوراق تسهیلات مسکن پس از انجام مراحل احراز هویت از بازار بورس خریداری نمایند. پس از دریافت کد بورسی، از طریق سامانه های معاملاتی آنلاین، اوراق مورد نظر خود را خریداری نمایید و دو روز کاری بعد از خرید این اوراق بدین طریق می توانید نسبت به دریافت سند اوراق خود جهت ارائه به بانک مسکن یا ملی اقدام فرمایید.
نحوه گرفتن تسهیلات برای خریداران واحدهای مسکونی
دارندگان اوراق می‌توانند با مراجعه به شعب بانک و ارائه گواهینامه‌های خود و مدارک مربوط به ملک مسکونی مورد نظر اقدام به اخذ تسهیلات نمایند. ملک مورد نظر باید مشخصات تعریف شده توسط بانک را داشته باشد و نرخ سود تسهیلات اعطایی از محل این اوراق نیز معادل نرخ سود بخش مسکن بدون سپرده می‌باشد. حداکثر مدت بازپرداخت تسهیلات پرداختی از محل این اوراق براساس میزان تسهیلات دریافتی متفاوت خواهد بود. شرایط دریافت تسهیلات از محل این اوراق مانند سقف تسهیلات دریافتی، مشخصات محل مسکونی مورد نظر، درصد سود پرداختی این تسهیلات، مدت اعتبار اوراق تسهیلات و سایر ویژگی های دیگر توسط بانک تعیین و قابل تغییر است.
مشخصات معاملاتی اوراق تسهیلات مسکن
این اوراق قابلیت معامله در فرابورس را دارند. سقف های تسهیلاتی احداث، خرید و تعمیر واحد مسکونی از محل اوراق تسهیلات مسکن در چارچوب ضوابط بانک می باشد.
نماد معاملاتی این اوراق شامل نام ماه و دو رقم آخر سال صدور می‌باشد. اوراقی که از زمان اعتبار آنها زمان کمتری باقی مانده است دارای قیمت متفاوتی می‌باشند بنابراین نماد معاملاتی جداگانه‌ای برای هر ماه به این اوراق اختصاص می‌یابد.
کارمزد معاملات اوراق تسهیلات مسکن
با خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن درصدی به عنوان کارمزد معاملات از حساب سرمایه گذار کسر می گردد. این اوراق معاف از مالیات می باشند. کارمزد معاملات اوراق تسهیلات مسکن به شرح زیر می باشد:
کارمزد خرید: ۰٫۰۴۹ درصد
کارمزد فروش: ۰٫۰۲۴ درصد
نکات مهم در مورد اوراق تسهیلات مسکن (تسه و تملی)
این اوراق توسط بانک مسکن با نماد "تسه" و بانک ملی با نماد "تملی" عرضه می شوند.
به ازای هر برگه اوراق تسهیلات مسکن 500 هزار تومان وام به دارنده آن تعلق می‌گیرد.
مدت اعتبار این اوراق 2 سال تقویمی است. به این معنا که دو سال پس از تاریخی که در نام اوراق درج شده منقضی خواهد شد و ارزش آن صفر خواهد شد. (به عنوان مثال تسه ای با نام "امتیاز تسهیلات مسکن آبان98 (تسه9808)" در نیمه آبان ماه 1398 عرضه شده است و تا دو سال بعد از این تاریخ معتبر می باشد.)
توجه فرمایید که اوراق تسهیلات بانک مسکن(تسه) تا 4 ماه پس از خرید امکان فروش ندارند و حتی در پرتفوی شخص هم قابل مشاهده نیستند.(به جز در حالتی که کمتر از 4 ماه از زمان انقضای اوراق باقی مانده باشد.)
درخصوص اوراق گواهی صادره بانک مسکن(تسه) محدودیت ورود سفارش خرید و انجام معامله به میزان حداکثر 200 ورقه و برای تسهیلات بانک ملی(تملی) 240 ورقه برای هر کد معاملاتی در هر جلسه معاملاتی است.
قیمت اوراق مسکن چگونه تعیین می‌گردد ؟
فرآیند کلی انجام معاملات اوراق تسهیلات مسکن در فرابورس، مشابه معـاملات سایر انواع اوراق بهادار است. بدین معنا که قیمت این اوراق در سامانه معـاملاتی فرابـورس بـر اساس روش حراج و در نتیجه عرضه و تقاضای موجود در سامانه تعیین می‌گردد. پس قیمت‌گذاری اوراق تسه بر اساس عرضه و تقاضای بازار است.
قیمت اوراق در یک روز معاملاتی نیز به دلیل افزایش یا کاهش حجم عرضه و تقاضا ممکن است تغییر کند. به طور معمول مشاهده می‌شود قیمت اوراق مسکن در نمادهای مختلف دارای تفاوت‌های قیمتی هست. علت این امر آن است که هرقدر اوراق مورد معامله جدیدتر باشد و از تاریخ اعتبار آنها مدت بیشتری باقی مانده باشد، دارای ارزش بالاتری خواهد بود و معمولاً به قیمت بالاتری در بورس معامله می‌شوند.
وقتی یک اوراق تسه منتشر می‌گردد برای استفاده ۲ سال فرصت دارد؛ بنابراین هر جه مدت زمان بیشتری به انقضای تسه ها باقی‌مانده باشد در بازار گران‌ترند؛ اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که زمانی که شما خانه موردنظرتان را انتخاب کرده‌اید و سایر مراحل را پشت سر گذاشته‌اید و فقط باید اوراق تسه را خریداری کنید و وام خود را از بانک دریافت کنید. پس منطقی نیست تسه جدید را بخرید و بدون دلیل هزینه‌ی بیشتری را پرداخت کنید بنابراین تسه قدیمی را بخرید که هنوز سه ماه برای استفاده از آن زمان دارید.
دامنه نوسان تسهیلات مسکن
دامنه نوسان تسهیلات مسکن، همانند سهم‌های موجود در بازار بورس و فرابورس، می‌تواند روزانه ۵+ درصد یا ۵- درصد قیمت پایانی روز قبل خود باشد. یعنی می‌تواند تا ۵درصد بیشتر یا کمتر از قیمت روز قبل معامله شود. سرمایه‌گذار بایستی هنگام خرید و فروش این اوراق، مبلغی به عنوان کارمزد معاملات پرداخت کند. پس از خرید این اوراق توسط مشتریان از طرف شرکت سپرده‌گذاری مرکزی برای آنها گواهی اعلامیه خرید صادر می‌شود که نشان می‌دهد فرد چه تعداد از اوراق مسکن در چه نمادی را خریداری کرده است. کارگزار خریدار، این گواهی را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند تا با ارائه این گواهی به بانک مسکن، ادامه روند دریافت وام از جانب بانک صورت پذیرد.
نحوه خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن در کارگزاری ها
برای شروع فرآیند خرید این اوراق مانند سایر نمادهای موجود در بازار فرابورس، فرد بایستی نسبت به دریافت کدبورسی خود از طریق کارگزاری‌ها اقدام نموده و پس از دریافت کد بورسی به خرید و فروش اوراق تسه به صورت حضوری (یا آفلاین) بپردازد.
نکته: کارگزاری آگاه امکان دریافت کد بورسی را از طریق سامانه آگاه اکسپرس و بصورت غیرحضوری فراهم کرده است، برای مشاهده راهنمای دریافت کد بورسی غیرحضوری، به آموزش بعدی نگاه کنید:
شرکت کارگزاری آگاه مفتخر است برای تسهیل و بهبود ارائه خدمات گسترده به علاقمندان بازارهای بورس و اوراق بهادار، خدمتی نوین و منحصر به فرد در زمینه صدور کد بورسی و معاملاتی معرفی نماید.
با طی کردن مراحل ثبت‌نام کدبورسی طبق راهنمای این صفحه، اطلاعات شما بصورت خودکار در سجام ثبت می‌شود ونیازی به ثبت‌نام جداگانه در سجام ندارید.
علاقمندان و فعالان بورسی کافیست با صرف چند دقیقه، اطلاعات خود را در سیستم غیرحضوری دریافت کد بورسی کارگزاری آگاه به آدرس ex.agah.com وارد نموده و به این طریق برای افتتاح حساب و دریافت کد بورسی اقدام نمایند.
توجه: قبل از شروع ثبت نام، اسکن کارت ملی، اسکن شناسنامه را در رایانه خود آماده داشته باشید و مشخصات دقیق شخصی جهت واردکردن در فرمها در دسترس شما باشد. شما پس از ورود به صفحه ثبت نام، 30 دقیقه زمان دارید تا اطلاعات را تکمیل کنید.
نکته: در صورتی که پیش از این برخی از مراحل ثبت‌نام در آگاه اکسپرس را انجام داده‌اید، جهت تکمیل و یا پیگیری ثبت نام خود روی گزینه پیگیری یا تکمیل ثبت نام کلیک کنید.
۱- شروع ثبت نام
برای دریافت کد معاملاتی یا کد بورسی از کارگزاری آگاه می‌توانید با مراجعه به سامانه ثبت‌نام آنلاین کارگزاری به نشانی ex.agah.com نسبت به درج مشخصات خود اقدام نمایید.
پس از ورود به سایت برای شروع ثبت نام از طریق گزینه ” ثبت‌نام دریافت کدبورسی رایگان ” اقدام کنید.
نکته: اگر پیش از این اطلاعات خود را در سامانه آگاه اکسپرس ثبت کرده‌اید، برای ادامه مسیر خود و همچنین پیگیری ثبت نام انجام شده، به بخش پیگیری و تکمیل ثبت نام مراجعه کنید.
۱-۱ ثبت نام از طریق کاربری بآشگاه مشتریان
ثبت نام با حساب بآشگاه: در صورتی که پیش از این عضو بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه (به آدرس Bashgah.com) بوده‌اید با انتخاب گزینه “ادامه” می‌توانید علاوه‌بر ثبت‌نام و دریافت کد معاملاتی به صورت آنلاین، کلیه موارد از جمله امتیاز و ریال خود را که پیش از این در بآشگاه کسب کرده‌اید، حفظ کنید.
با انتخاب این گزینه لازم است با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور حساب بآشگاه خود، ثبت نام کد بورسی را شروع کنید.
۱-۲ ثبت نام جدید
ثبت کد ملی: در صورتیکه عضو بآشگاه کارگزاری آگاه نیستید، لازم است در صفحه ورود، گزینه “ثبت نام جدید” را انتخاب کنید و پس از انتخاب این گزینه با وارد کردن کد ملی برای شروع ثبت نام اقدام کنید.
در صورتی که کد ملی وارد شده پیش از این توسط شخص دیگری ثبت شده باشد، امکان ثبت نام جدید برای متقاضی ممکن نیست.
۲- ثبت مشخصات فردی
در این صفحه می‌توانید نسبت به تکمیل مشخصات فردی خود مطابق با مدارک هویتی، اقدام کنید.
پس از تکمیل اطلاعات مربوطه با انتخاب گزینه “ادامه ثبت نام”، کلیه اطلاعات این بخش ذخیره شده و به مرحله بعد هدایت خواهید شد.
در صورتیکه پیش از این در بآشگاه کارگزاری آگاه عضو نبوده‌اید، پس از ثبت مشخصات فردی، به عضویت بآشگاه در خواهید آمد.
با نام کاربری و رمز عبوری که توسط شما در این مرحله تعریف می‌شود، می‌توانید در بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه و نرم‌افزار های معاملاتی آگاه وارد شوید. از این نام کاربری و رمز عبور برای ورود به سیستم آگاه اکسپرس و تکمیل مشخصات نیز استفاده می‌شود بنابراین آنرا جای امنی یادداشت کنید.
همچنین از آنجایی که کلیه اطلاع رسانی‌ها از طریق ایمیل و شماره موبایل صورت می‌گیرد، لذا در ثبت آنها دقت فرمایید.
پس از تکمیل مشخصات در این مرحله، کد فعالسازی 4 رقمی به شماره موبایل شما ارسال خواهد شد.
با ثبت این کد فعالسازی در صفحه مربوطه، مرحله اول عضویت شما تکمیل شده و می‌توانید بقیه مراحل ثبت نام را انجام دهید.
۳- ثبت مشخصات هویتی
در این مرحله پس از تکمیل اطلاعات شناسنامه‌ای و درج آدرس و کدپستی محل سکونت، برای ادامه مراحل می‌توانید گزینه “ادامه ثبت نام” را انتخاب نمایید.
بارگذاری تصاویر مدارک شناسایی در این مرحله الزامی نیست.
۴- ثبت اطلاعات شغلی
در این بخش لازم است اطلاعات شغلی، شامل عنوان شغل، تلفن محل کار، کد پستی و نشانی محل کار و …. را ثبت کنید.
درصورتی‌که بازنشسته، خانه دار، دانشجو، بیکار و … هستید، می‌توانید اطلاعات محل زندگی خود را به عنوان اطلاعات محل کار درج نمایید.
۵- ثبت اطلاعات مالی و تحصیلی
در این مرحله لازم است مشخصات حساب بانکی خود شامل نام بانک، نوع حساب، نام شعبه، کد شعبه، شماره حساب وشماره شبا و نیز اطلاعات تحصیلی خود را به صورت صحیح درج نموده و گزینه “ادامه ثبت نام” را انتخاب نمایید.
شماره حساب باید به نام شخصی باشد که قصد دریافت کدبورسی دارد.
بنابراین کلیه اطلاعات باید مربوط به یک شخص باشد و نمی‌توانید از حساب شخص دیگری برای خودتان استفاده کنید.
در صورت مغایرت نام دارنده حساب با مشخصات حساب معاملاتی، امکان برداشت وجه مقدور نخواهد بود.
برای افراد زیر 18 سال، کد بورسی آفلاین صادر خواهد شد.
درصورت تکمیل فرم تعهدنامه کد بورسی آنلاین توسط قیم فرد زیر 18 سال، کد بورسی آنلاین برای ایشان صادر خواهد شد.
۶- مشاهده اطلاعات ثبت شده
در این بخش لازم است متقاضی صحت اطلاعات ثبت شده را بررسی و در صورت نیاز با استفاده از گزینه “قبلی” برای تصحیح اطلاعات اقدام نماید.
توجه داشته باشید، پس از تایید اطلاعات، امکان تصحیح آن ممکن نیست.
۷- تعیین روش احراز هویت
در این بخش شما می‌توانید نسبت به تعیین روش احراز هویت خود به شرح زیر اقدام نمایید:
باید با انتخاب “صحت اطلاعات وارد شده را تایید می نمایم” اطلاعات ثبت شده را تایید و گزینه ثبت نهایی را انتخاب کنید.
گزینه مراجعه به شعبه
با انتخاب این گزینه آدرس و شماره تلفن شعب کارگزاری در آن شهر نمایش داده می‌شود.
توجه داشته باشید در صورتیکه زمان ثبت نام، روش احراز هویت خود را مراجعه به شعبه انتخاب کنید و سپس قصد احراز هویت در دفاتر پیشخوان را داشته باشید، میبایست با کارگزاری واحد کدگیری تماس گرفته و درخواست تعویض روش احراز خود را اعلام فرمایید.
گزینه مراجعه به دفاتر پیشخوان
با انتخاب این گزینه و پس از مشخص کردن شهر موردنظر، آدرس و تلفن دفاتری که سرویس کارگزاری آگاه و سجام را ارائه می‌دهند، نمایش داده می‌شود.
۸- ثبت نام در سجام
با توجه به الزامی بودن ثبت نام سجام برای صدور کد بورسی، در سامانه آگاه اکسپرس آگاه علاوه بر ثبت نام کد معاملاتی ثبت نام سجام نیز امکان پذیر است.
دراین مرحله کد فعل سازی پنج رقمی به شماره همراه ثبت شده در فرایند ثبت نام ارسال شده و با درج کد توسط متقاضی، مرحله بعد نمایش داده می شود.
در این مرحله نیز موفقیت آمیز بودن ثبت نام سجام و پایان آن به متقاضی نمایش داده می شود.
پس از استعلامات مربوطه متعاقباً کد پیگیری ده رقمی برای مشتری ارسال می‌شود که متقاضی باید با در دست داشتن کد سجام و مدارک شناسایی و تحصیلی به مراکز احراز هویت مراجعه کند.
۹- قدردانی و دریافت و فرم‌های ثبت نام:
در این مرحله شما می‌تواند با کلیک بر روی لینک آموزش بورس و یا بآشگاه مشتریان، با انواع دوره‌های آموزشی رایگان، ویدیوهای اختصاصی سرمایه‌گذاری، و خدمات متنوع بآشگاه مشتریان آشنا شوید.
همچنین امکان پیگیری ثبت نام نیز از این مرحله وجود دارد که با کلیک روی “گزینه پیگیری” قابل نمایش است. از رمز عبور و نام کاربری که قبلا در مراحل ثبت‌نام وارد کردید برای ورود به سیستم پیگیری استفاده کنید.
در ضمن شما می‌توانید قبل از مراجعه برای احراز هویت با کلیک بر روی گزینه “دریافت فرم های تکمیل شده” آنها را مطالعه و پرینت بگیرید.
۱۰- روند صدور کدهای معاملاتی:
پس از تکمیل فرم‌های مربوطه و انجام مراحل قبل، شما می‌توانید در ایام و ساعات کاری به نزدیک‌ترین شعبه یا دفتر پیشخوان طرف قرارداد با کارگزاری آگاه در محل سکونت خود مراجعه کنید.
پس از انجام احراز هویت، کد معاملات بورس و دسترسی آنلاین یا آفلاین شما، صادر و از طریق شماره موبایل و ایمیل ثبت شده در آگاه اکسپرس، برای شما ارسال خواهد شد.
نکات مهم:
صحت اطلاعات درج شده در سامانه بر عهده متقاضی است. بنابراین دقت کافی در زمان ثبت اطلاعات الزامیست و نیز توجه داشته باشید اطلاعات شما به صورت محرمانه در کارگزاری ثبت می شود.
در صورتیکه قصد تکمیل ثبت نام خود را دارید باید روی گزینه ادامه کلیک کنید و نام کاربری و رمز عبوری را که پیش از این تعیین کرده اید وارد نمایید، در صورت فراموشی رمز عبور شما می توانید با مراجعه به سایت بآشگاه مشتریان کارگزاری آگاه و انتخاب گزینه “رمز عبور خود را فراموش کرده اید؟” رمز خود را بازیابی نمایید.
در هر مرحله، تکمیل موارد ستاره‌دار و دارای آیکون ضروری است و در صورت عدم تکمیل هر یک از آنها، مرحله بعد قابل مشاهده نخواهد بود.
در زمان احراز هویت (به صورت مراجعه به شعبه یا دفاتر پیشخوان) ارائه مدارک زیر الزامی است:
- اصل شناسنامه و کپی از تمام صفحات
- اصل کارت ملی و کپی از پشت و رو
در صورتی که مشتری احراز هویت سجام را پیش از این انجام نداده باشد، ارائه کد ده رقمی سجام در زمان احراز هویت الزامی است.
